การพัฒนาบุคลากร หมายถึงอะไร มีวิธีอะไรบ้าง? รวมข้อดี–ข้อเสีย

องค์กรจะพัฒนาเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะต้องอาศัยบุคลากรที่มีประสิทธิภาพด้วยเช่นกัน จึงทำให้หลายองค์กรมีการพัฒนาบุคลากรเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ทุกองค์กรต่างมีเป้าหมายอยากให้องค์กรมีการพัฒนาอย่างก้าวไกล และยิ่งอยู่ในยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การพัฒนาบุคลากรในองค์กรยุคใหม่ ไม่เพียงแต่เป็นกลยุทธ์ในการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานและความพึงพอใจเท่านั้น แต่ยังต้องมีการบริหารคนเก่ง ส่งเสริมให้บุคลากรในองค์กรมีความรู้ความสามารถจนถึงการปฏิบัติงานได้ดียิ่งขึ้นด้วย SOLUTIONS IMPACT จะพาทุกคนมาทำความรู้จักการพัฒนาบุคลากร พร้อมสรุปข้อดี-ข้ิอเสียครบจบในที่เดียว

ทำไมการพัฒนาทรัพยากรจึงมีความสำคัญ 

การพัฒนาบุคลากร หมายถึง กระบวนการพัฒนาบุคลากรในหน่วยงานที่มุ่งเปลี่ยนแปลงและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ความรู้ ความสามารถ และทัศนคติของบุคลากรให้ดีขึ้นและมีแนวความคิดในการทำงานไปในทิศทางเดียวกัน การพัฒนาบุคลากร จึงมีความสำคัญอย่างมากต่อองค์กร เพราะศักยภาพและความสามารถของพนักงานทุกคนย่อมส่งผลต่อศักยภาพขององค์กร หากพนักงานทุกคนทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพย่อมทำให้องค์กรนั้นมีประสิทธิภาพตามไปด้วย 

ดังนั้น จึงควรมีกลยุทธ์การพัฒนาบุคลากรในองค์กรให้มีความรู้ ความสามารถและความเชี่ยวชาญ และการพัฒนาบุคลากร ส่วนใหญ่มักจะใช้หลักสูตรการฝึกอบรมพนักงานเป็นเครื่องมือในการการพัฒนาบุคลากร เช่น การพัฒนาบุคลากรเพื่อเข้าสู่ยุคดิจิทัลจะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านทักษะจำเป็นในการใช้เทคโนโลยี,การพัฒนาบุคลากรในองค์กรยุคใหม่ ให้มีความรู้ ความเข้าใจ และมีความชำนาญในการใช้เทคโนโลยี ซึ่งจะทำให้สามารถทำงานได้อย่างคล่องแคล่วและรวดเร็ว แถมยังได้งานที่มีคุณภาพอีกด้วย

หลักการในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์

การพัฒนาบุคลากร ถือเป็นเรื่องสำคัญในทุกองค์กรที่ต้องให้ความสำคัญ เนื่องจากจะส่งผลให้องค์กรนั้นมีศักยภาพที่ดีขึ้น ซึ่งหลักการพัฒนาบุคลากรมีอะไรบ้าง ที่หลายองค์กรนำไปใช้ในการพัฒนางานด้านบุคคลของแต่ละองค์กร มาดูกันได้เลย

1. ประเมินสถานการณ์ตลอดจนความต้องการที่ถูกต้อง

การเริ่มต้นในการการพัฒนาบุคลากร ต้องเริ่มต้นจากการศึกษาข้อมูลด้านต่าง ๆ อย่างจริงจังเพื่อให้ได้ข้อสรุปของข้อมูลที่ถูกต้อง และนำข้อมูลที่ได้ไปวางแผนในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้ตรงกับเป้าหมายที่องค์กรต้องการ โดยควรมีการสำรวจข้อมูลข้อเท็จจริงขององค์กรอย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลปัญหาที่เกิดขึ้น สำหรับการทำงาน การสำรวจทักษะที่จำเป็นในการทำงาน เป็นต้น 

2. ออกแบบวิธีการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ 

หากฝ่ายทรัพยากรบุคคลได้ข้อมูลที่ครบถ้วนเป็นข้อมูลที่มีคุณภาพ ย่อมต้องมีการวางแผนออกแบบการพัฒนาบุคลากรในหน่วยงานให้ดีตามไปด้วย  และการออกแบบวิธีการการพัฒนาบุคลากรต้องมีการกำหนดวัตถุประสงค์ในการอบรมก่อน จึงค่อยลงรายละเอียดวิธีการต่าง ๆ ลงไปให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น และต้องสามารถวิเคราะห์ได้ว่าจะต้องพัฒนาทักษะของพนักงานในองค์กรที่มีอยู่ให้เข้มข้นมากยิ่งขึ้นหรือควรเพิ่มพัฒนาทักษะใหม่ ๆ เพิ่มเติมให้แก่พนักงานในองค์กร 

 3.  การประเมินผล 

ควรจัดให้มีระบบการประเมินผลในกระบวนการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ อาจจะใช้วิธีการวิเคราะห์ SWOT การพัฒนาบุคลากร ร่วมด้วยในการประเมินหรือวิธีการประเมินในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้ทราบถึงกระบวนการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ว่ามีประสิทธิภาพ หรือเหมาะสมกับการพัฒนาบุคลากรหรือไม่ การประเมินผลนั้นควรทำในส่วนของโปรแกรมการพัฒนาต่าง ๆ จนไปถึงผู้เรียนเอง เพื่อให้ได้ข้อมูลอย่างละเอียดและเป็นประโยชน์ต่อการวางแผนพัฒนาองค์กรต่อไป

4.  สรุปและแจ้งผล 

เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ควรมีการสรุปผล เพื่อเป็นฐานข้อมูลของแต่ละบุคคล และต้องมีการแจ้งสรุปผลในกระบวนการพัฒนาบุคลากร ให้ฝ่ายผู้ที่เกี่ยวข้องได้ทราบถึงข้อมูลด้วย ไม่ว่าจะเป็นผู้เข้ารับการฝึกอบรมการพัฒนา หัวหน้างาน รวมถึงผู้บริหารขององค์กร เพื่อเป็นการรายงานให้ทราบถึงความก้าวหน้า ตลอดจนศักยภาพของพนักงานแต่ละบุคคล 

วิธีการพัฒนาบุคลากร (Training) พื้นฐาน

เมื่อเราทราบถึงเป้าหมาย ค่านิยม การพัฒนาบุคลากรขององค์กรที่ชัดเจนแล้ว จะทำให้เราสามารถวางแผนการพัฒนาบุคลากรขั้นตอนที่ถูกวิธีได้ โดยวิธีการพัฒนาบุคลากร (Training) พื้นฐานทั่วไป มีดังนี้

1.  การอบรมสัมมนา 

ก่อนเริ่มการอบรมสัมมนาควรต้องมีการค้นหาปัญหาที่เกิดขึ้นในองค์กร เพื่อพิจารณาว่าปัญหาที่เกิดขึ้นเพราะอะไร จำเป็นต้องมีการอบรมสัมมนาหรือไม่ และนำปัญหาที่พบมากำหนดวัตถุประสงค์ในการจัดฝึกอบรมขึ้น พร้อมกำหนดหัวข้อการฝึกอบรมพนักงาน เพื่อให้การอบรมสัมมนาสามารถตอบโจทย์กับวัตถุประสงค์ได้ โดยการอบรมสัมมนาเป็นกระบวนการที่ทำให้ผู้เข้ารับการอบรมเกิดการเรียนรู้เพิ่มพูนพัฒนาสมรรถภาพในด้านต่าง ๆ ได้ เป็นวิธีที่ทำให้พนักงานสามารถกระตุ้นและเพิ่มแรงจูงใจในการเรียนรู้ได้ดีอีกวิธีหนึ่ง

2.  OJT (On-the-Job Training) 

การพัฒนาบุคลากรด้วย OJT (On-the-Job Training) เป็นวิธีที่เรียนรู้จากประสบการณ์จริงในการทำงาน เป็นการเรียนรู้งานแบบการสังเกตการทำงานของพนักงานที่มีความชำนาญและลงมือปฏิบัติติจริง และคอยรับฟีดแบคจากผู้สอนงาน เป็นการฝึกแบบตัวต่อตัวให้แก่พนักงานให้ได้เรียนรู้งานจากคนที่สอนงานโดยตรง เป็นการลงมือทำงานจริง เมื่อเจอปัญหาก็แก้ไขพร้อมเรียนรู้วิธีการจัดการปัญหาไป ไปพร้อม ๆ กัน 

3.  การพัฒนาด้วยตนเอง 

การพัฒนาด้วยตนเองเป็นหนึ่งในวิธีการพัฒนาบุคลากรที่ต้องมีการกระตุ้นให้พนักงานมีความต้องการในการพัฒนาตนเองโดยการใช้แรงจูงใจต่าง ๆ ให้พนักงานศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับงานเพิ่มเติมหรือการใช้ E-Learning เรียนรู้ด้วยตนเอง มาใช้ในการพัฒนาตนเอง ซึ่งเป็นวิธีการกระตุ้นเพื่อให้พนักงานเกิดความรู้สึกอยากเรียนรู้และพัฒนาศักยภาพด้วยตัวเอง ซึ่งวิธีการพัฒนาในรูปแบบนี้ จะทำให้พนักงานมีแรงจูงใจในการทำงานเพิ่มขึ้นในระยะยาวได้

 

ข้อดีและข้อเสียของวิธีการพัฒนาบุคลากร

ข้อมูลเบื้องต้นของวิธีการพัฒนาบุคลากรว่ามีข้อดีและข้อเสียอย่างไรกันบ้าง มาดูกัน 

ข้อดี การพัฒนาบุคลากร

• การอบรมสัมมนาจะทำให้พนักงานเข้าใจไปในทิศทางเดียวกัน
• ทำให้พนักงานได้รับแรงบันดาลใจจากเพื่อนร่วมกันในการอบรมสัมมนาที่จัดขึ้นในแต่ละครั้ง 
• การอบรมสัมมนาทำให้พนักงานได้ออกห่างจากการทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือออฟฟิศระยะสั้นๆ ซึ่งทำให้มีเวลาในการคิดเรื่องต่างๆ ได้มากยิ่งขึ้น 
• การฝึกโดยการเรียนรู้จากการทำงานจริง จะส่งผลให้พนักงานพัฒนาทักษะทางด้านการทำงานได้ดีขึ้น
• การพัฒนาบุคลากรแบบ OJT สามารถฝึกอบรมให้ตรงกับพนักงานแต่ละคนได้ ไม่สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย เพราะเป็นการฝึกอบรมภายในองค์กร (Inhouse Training)
• การพัฒนาด้วยตนเองก็มีข้อดี เนื่องจากไม่มีการจำกัดของด้านเวลาและด้านสถานที่ สามารถพัฒนาตนเองได้ตลอดเวลา และสามารถเรียนรู้ในเรื่องที่สนใจได้ตรงกับความต้องการของตนเอง 
•  การพัฒนายังสามารถเลือกวิธีการในการเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง หาความรู้จากหนังสือ หรือ E-Learning

ข้อเสีย การพัฒนาบุคลากร

• การจัดอบรมแบบกลุ่มอาจทำให้พนักงานไม่ใส่ใจ ไม่เรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่จัดการอบรมขึ้นมา 
•  การอบรมแบบ OJT ผลที่ได้จากการอบรมจะมีความแตกต่างกันไปตามผู้ชี้แนะ หากได้คนที่ทำหน้าที่เป็นคนชี้แนะไม่ดีอาจส่งผลเสียได้ และผู้ชี้แนะไม่สามารถที่จะสอนเรื่องที่นอกเหนือความสามารถและความรับผิดชอบของตนได้ 
• ขอบเขตการอบรมเรียนรู้ในรูปแบบ OJT แคบเกินไป 
• ทักษะการเรียนรู้ด้วยตนเอง อาจทำให้ไม่มีวินัยในการเรียนรู้ที่มากพอ

ถ้าหากองค์กรเลือกบริษัทเอาท์ซอร์สหรือบริการตัวแทนมาเพื่อดำเนินการฝึกอบรมพนักงาน การพัฒนาบุคลากร หากเลือกไม่ดีก็จะทำให้การอบรมนั้นเสียทั้งเวลาและงบประมาณไปโดยไม่ได้ประโยชน์ แต่ถ้าหากองค์กรใดต้องการจัดฝึกอบรมแนวคิด ทฤษฎี การพัฒนาบุคลากร หรือวิธีการพัฒนาบุคลากรมีกี่วิธีรวมถึงการประยุกต์ในเนื้อหาการพัฒนาบุคลากรให้เข้าใจง่าย สามารถสร้างความเข้าใจให้กับพนักงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยหลักสูตรการฝึกอบรมที่มีความทันสมัยและมีความเป็นมืออาชีพในการฝึกอบรม เข้ามาปรึกษาที่ SOLUTIONS IMPACT สถาบันฝึกอบรมผู้เชี่ยวชาญด้านทักษะในศตวรรษที่ 21 และ Future Skills ก่อนได้ เรามีทีมวิทยากรที่สามารถออกแบบและพัฒนาหลักสูตรให้เหมาะสมกับแต่ละธุรกิจได้อย่างแน่นอน จะทำให้การอบรมพัฒนาบุคลากรไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป สามารถเข้ามาปรึกษาเราก่อนได้ที่ SOLUTIONS IMPACT หรือ LINE 

คำถามยอดนิยมเกี่ยวกับ การพัฒนาบุคลากร